İlk Yardımın ABC’sinde “B” Ne Anlama Gelir?
İlk yardım uygulamalarında kullanılan ABC kısaltması, hayat kurtarıcı müdahalelerin sırasını hatırlatmak için geliştirilmiş bir tekniktir. Bu kısaltma, özellikle bilinç kaybı yaşayan hastaların ilk değerlendirilmesinde hayati önem taşır. Peki, bu ABC’nin “B” harfi neyi ifade eder?
Tarihsel Arka Plan: ABC’nin Doğuşu
ABC kısaltması, 1957 yılında Avusturyalı anesteziyolog Peter Safar tarafından geliştirilen “ABC of Resuscitation” adlı kitapla ilk kez literatüre girmiştir. Safar, James Elam ile birlikte ağızdan ağıza solunum (mouth-to-mouth) ve kapalı göğüs masajı (closed-chest massage) tekniklerini geliştirerek, bu yöntemleri halk arasında öğretilebilir hale getirmiştir. 1962 yılında yayımlanan “The Pulse of Life” adlı eğitim filmiyle bu teknikler geniş kitlelere tanıtılmıştır. [1]
ABC’nin Evrimi: B’nin Önemi
İlk başta ABC sıralaması şu şekildeydi:
– A (Airway): Hava yolu açıklığının sağlanması
– B (Breathing): Solunumun kontrol edilmesi
– C (Circulation): Dolaşımın değerlendirilmesi
Ancak 2010 yılında Amerikan Kalp Derneği (AHA), kalp durması yaşayan yetişkinlerde ilk müdahale sırasını değiştirmiştir. Yeni öneri C-A-B (Circulation, Airway, Breathing) sıralamasıdır. Bu değişikliğin temel nedeni, kalp durması durumunda beyin ve kalp dokularının oksijensiz kalmaması için göğüs kompresyonlarının hemen başlatılması gerektiğidir. [2]
B’nin Anlamı: Solunumun Değerlendirilmesi
İlk yardımda “B” harfi, solunumun değerlendirilmesini ifade eder. Bu aşama, hava yolunun açılmasının ardından gelir. Solunum kontrolü için şu adımlar izlenir:
1. Bak: Göğüs hareketlerini gözlemleyin.
2. Dinle: Ağız ve burun hizasında nefes alıp verme seslerini dinleyin.
3. Hisset: Yanakla nefesin sıcaklığını hissedin.
Bu işlemler 10 saniye içinde yapılmalıdır. Normal bir solunum varsa, hasta yan pozisyonda istirahate alınır. Solunum yoksa, hemen suni solunum başlatılır. [3]
Günümüzdeki Uygulamalar ve Tartışmalar
Günümüzde, ilk yardım eğitimlerinde genellikle C-A-B sıralaması öğretilmektedir. Ancak bazı durumlarda, özellikle çocuklarda ve boğulma vakalarında, A-B-C sıralaması daha uygun olabilir. Çünkü bu durumlarda solunum problemi ön plandadır ve hava yolunun açılması ile suni solunum öncelikli müdahale olmalıdır. [4]
Sonuç
İlk yardımın ABC’sindeki “B” harfi, solunumun değerlendirilmesi anlamına gelir ve bu aşama, hava yolunun açılmasından sonra gelir. Solunumun varlığı, hastanın hayati fonksiyonlarının devam edip etmediğini belirlemek için kritik öneme sahiptir. Eğitimlerde bu adımların doğru sırayla ve dikkatlice uygulanması, hayatta kalma şansını artırır.
—
Sources:
[1]: https://en.wikipedia.org/wiki/Historyofcardiopulmonaryresuscitation?utmsource=chatgpt.com “History of cardiopulmonary resuscitation”
[2]: https://www.verywellhealth.com/why-did-cpr-change-from-a-b-c-to-c-a-b-1298426?utm_source=chatgpt.com “Why Did CPR Change from A-B-C to C-A-B? – Verywell Health”
[3]: https://www.izmirilkyardim.com/genel/ilk-yardim-a-b-c-si-ne-demektir/?utm_source=chatgpt.com “İlk Yardım A-B-C si Ne Demektir? – İzmir İlk Yardım Eğitimi | İlk …”
[4]: https://cpr1.com/know-the-abc-airway-breathing-circulation/?utm_source=chatgpt.com “Airway Breathing Circulation: The ABCs of CPR”