Bir Ekonomistin Bakış Açısıyla: Pterjium Ameliyatı Riskli mi? Bir ekonomist olarak, insan davranışlarını sadece finansal göstergelerle değil, karar alma süreçlerinin psikolojisi ve fırsat maliyetleriyle de incelerim. Pterjium ameliyatı—yani halk arasında “göz eti ameliyatı” olarak bilinen cerrahi müdahale—tıbbın alanına ait gibi görünse de, aslında ekonominin derin yapılarıyla doğrudan ilişkilidir. Çünkü her cerrahi karar, sınırlı kaynaklar, risk-getiri dengesi ve belirsizlik altında verilen bir yatırım kararıdır. Bu yazıda, “Pterjium ameliyatı riskli mi?” sorusunu piyasa dinamikleri, bireysel kararlar ve toplumsal refah çerçevesinde analiz edeceğiz. Sağlık Bir Piyasa: Risk, Fiyat ve Değer Dengesi Modern ekonomilerde sağlık sektörü, arz ve talebin en hassas dengelendiği piyasalardan biridir.…
4 YorumYazar: admin
Hangi Renk Pasaport Kimlere Verilir? Devletin Renkli Kimlik Haritası Pasaportun Tarihsel Arka Planı: Sınırların ve Kimliklerin Belgesi Pasaport, modern dünyanın en sessiz ama en güçlü belgelerinden biridir. Tarihte ilk pasaport benzeri belgeler, Orta Çağ’da hükümdarların kendi tebaasına verdikleri seyahat izinleri olarak ortaya çıktı. 20. yüzyıla gelindiğinde ise pasaport, ulus-devlet sisteminin ayrılmaz bir parçası haline geldi. Bir insanın kim olduğu, nereye gidebileceği ve hangi haklara sahip olduğu artık bu küçük kitapçıkla belirlenir hale geldi. Renkleri ise yalnızca estetik bir tercih değil, devletin sınıflandırma sisteminin sembolik bir göstergesi oldu. Renklerin Dili: Her Pasaport Bir Anlam Taşır Türkiye’de pasaportlar, devletin vatandaşları arasındaki statü…
6 Yorumİçsel Denge ve Kırılganlık: “Güçsüz” Ne Demek, İngilizce’de Ne Anlama Geliyor? Bir psikolog olarak insan davranışlarını anlamaya çalışırken, sıklıkla karşıma çıkan kavramlardan biri “güçsüzlük” oluyor. Peki, İngilizce’de “weakness” ya da “powerlessness” kelimeleriyle ifade edilen bu kavram, sadece fiziksel bir yetersizliği mi anlatır? Yoksa zihinsel, duygusal ve sosyal düzeyde çok daha derin anlamlar mı taşır? Bu yazıda, “güçsüz” kelimesinin psikolojik katmanlarına inecek, bireyin iç dünyasında nasıl şekillendiğini bilişsel, duygusal ve sosyal açıdan analiz edeceğiz. Bilişsel Boyut: Güçsüzlük Bir Düşünce Kalıbıdır Bilişsel psikolojiye göre, güçsüzlük çoğu zaman bir inanç sistemi sorunudur. İnsan, dünyayı ve kendini algılama biçimiyle davranışlarını şekillendirir. “Ben yapamam”, “Zaten…
4 YorumKalp mi Ağrıyor, Mide mi? Aşk mı, Lahmacun mu? Bir sabah uyanıyorsun… göğsünün ortasında bir sancı. “Yoksa bu… kalp krizi mi?” diyorsun. Sonra bir bakıyorsun, dün gece iki porsiyon iskenderin üzerine gazoz patlatmışsın. Evet, sevgili okur, seninle o kadim soruyu konuşacağız: Kalp mi ağrıyor, mide mi? Yoksa sadece aşk acısı mı? Erkekler: “Haritada yeri belli olsun, stratejik davranalım!” Erkek milleti ağrıyı tarif ederken bile strateji yapar. “Tam şurada, 3 cm sağda, kaburganın altından vuruyor ama sanki sol omuza yansıyor gibi” der. Doktor sanırsın. Hemen internete girer: “Göğüs ağrısı sol kola vuruyorsa kalp krizi olabilir mi?” Arama geçmişine bak: “Kalp krizi…
Yorum BırakGözetmen Öğretmen Ne Yapar? Toplumsal Yapı, Cinsiyet Rolleri ve Eğitimde Denetimin Görünmeyen Yüzü Toplumun Aynasında Bir Araştırmacının Bakışı Toplumsal yapılar, bireylerin davranışlarını hem şekillendiren hem de sınırlandıran karmaşık sistemlerdir. Bu yapıların içinde, eğitim kurumları en görünür ama aynı zamanda en sessiz düzenleyicilerdendir. Bir araştırmacı olarak okul koridorlarında dolaşırken, sınav salonlarında sessizce duran bir figür dikkatimi çeker: gözetmen öğretmen. Yalnızca kopya çekenleri yakalayan biri değildir o; aynı zamanda disiplinin, otoritenin ve toplumsal normların küçük bir yansımasıdır. Onun varlığı, bir toplumu ayakta tutan “gözleyen” yapının minyatür bir temsilidir. Gözetmen Öğretmenin Rolü: Sınavın Sessiz Sosyolojisi Bir gözetmen öğretmenin yaptığı şey, yüzeyde oldukça basittir:…
Yorum BırakGöz Yuvarı Ne Demektir? Görmenin Ötesine Uzanan Felsefi Bir Bakış Bir filozofun dünyaya bakışı, yalnızca nesneleri görmekle değil, onları anlamlandırmakla başlar. “Görmek nedir?” diye sorduğumuzda, aslında “var olmak nedir?” sorusuna da yaklaşırız. Çünkü insanın gördüğü her şey, onun dünyayı algılama biçimiyle yeniden inşa edilir. Bu bağlamda göz yuvarı, yalnızca biyolojik bir yapı değil; bilginin, algının ve varlığın kesişim noktasında duran bir felsefi simgedir. Göz yuvarı denildiğinde akla, görmeyi mümkün kılan küresel bir organ gelir. Ancak bu yuvarlak biçim, yalnızca fiziksel bir form değil; döngüselliği, bütünlüğü ve algının sonsuz dönüşünü temsil eder. Göz, evrene açılan bir pencere değildir sadece — evrenin…
4 YorumGönye Hangi Derste Kullanılır? Tarihsel ve Akademik Bir Bakış Geometriden Mühendisliğe Uzanan Bir Araç Gönye, çoğu kişinin okul sıralarından hatırladığı, iki düz kenarın dik açı oluşturduğu ölçüm aracıdır. Peki, gönye hangi derste kullanılır? İlk akla gelen yanıt, elbette matematiktir. Ancak bu basit yanıtın ardında, çok daha derin bir tarihsel, teknolojik ve hatta kültürel hikâye yatar. Gönye yalnızca bir geometri aracının ötesindedir; insanın doğruluk, denge ve ölçü arayışının somut bir simgesidir. Matematik dersinde gönye, özellikle geometri konularında açıları çizmek, ölçmek ve dik doğrular oluşturmak için kullanılır. Bu araç, soyut bir bilimi somut hale getirir; öğrenciler, bir açının ne kadar genişlediğini ya…
Yorum BırakGulyabani Evi Nerede? Korkunun, Öğrenmenin ve Aydınlanmanın Mekânı Bir Eğitimcinin Gözünden: Öğrenmenin Dönüştürücü Gücü Bir eğitimci olarak her zaman şunu söylerim: Öğrenme, korkunun gölgesinde bile yeşerebilir. Korkmak, insanın düşünmesini engelleyen bir duygudur ama aynı zamanda farkındalığın da başlangıcıdır. İşte “Gulyabani evi” sorusu da bu bağlamda yalnızca bir mekânı değil, insanın öğrenme yolculuğundaki karanlıkla yüzleşme cesaretini temsil eder. Hüseyin Rahmi Gürpınar’ın “Gulyabani” romanında geçen o meşhur ev, aslında cehaletle aklın çatıştığı sembolik bir öğrenme alanıdır. Gulyabani Evi Nerede? Fizikselden Semboliğe Romanın geçtiği “Gulyabani evi”, İstanbul’un kenar mahallelerinden birindedir. Fakat bu ev, yalnızca coğrafi bir yer değildir; insan zihninin içindeki karanlık odadır.…
Yorum BırakHarcırah Maaşa Dahil mi? Toplumsal Cinsiyet, Çeşitlilik ve Adalet Bağlamında Bir Değerlendirme Bazen bir iş seyahatine çıkarken ya da görev yerimiz değiştiğinde, “harcırah maaşa dahil mi?” sorusu yalnızca bir muhasebe meselesi gibi görünür. Oysa bu soru, çalışma hayatında adaletin, eşitliğin ve toplumsal cinsiyet dinamiklerinin de merkezinde durur. Bu yazıda, harcırahın yalnızca parasal değil, aynı zamanda sosyal bir mesele olduğunu birlikte düşünelim. Çünkü gelir adaleti, sadece rakamlarda değil; hislerde, fırsatlarda ve temsilde de ölçülür. Harcırah Nedir? Maaşa Dahil Olur mu? Harcırah, kamu ya da özel sektörde çalışan bir kişinin görev gereği başka bir şehre veya ülkeye gönderildiğinde yapılan yol, konaklama ve…
8 YorumBir Yazının Ne Zaman Yazıldığı Nasıl Anlaşılır? Felsefi Bir Bakış Bir filozof olarak, zaman, bilincin en zorlayıcı kavramlarından biridir. Tıpkı Herakleitos’un ünlü sözünde olduğu gibi, “aynı nehirde iki kez yıkanılmaz”. Zaman, her şeyin geçici doğasını gözler önüne serer. Peki, bir yazının ne zaman yazıldığını nasıl anlayabiliriz? Bu soru, sadece tarihsel bir sorgulama değil, aynı zamanda etik, epistemoloji ve ontoloji gibi derin felsefi soruları da gündeme getirir. Zamanın izleri, bir yazının doğasında nasıl gizlidir ve bu izleri nasıl açığa çıkarabiliriz? Bu yazıda, bu sorulara derinlemesine bir felsefi bakış sunacağız. — Zamanın Doğası ve Bir Yazının Evrimi Zaman, insanın düşünce biçimini ve…
Yorum Bırak